Maaike is emeritus hoogleraar genderstudies, literatuurwetenschapper en schrijver. Haar bijdrage aan SWN, de lesbisch-feministische gemeenschap en de representatie van gender en seksualiteit in de Nederlandse literatuur is groot. We willen daarom niet dat ze met de stille trom vertrekt.
Op de vraag waarom ze jaren geleden plaats heeft genomen in de Raad van Advies, is Maaike heel duidelijk. 'Ik kende Ellen al voor de oprichting van SWN', vertelt ze. 'Onze paden hadden elkaar meerdere keren gekruist en we waren het roerend eens. Zo zou vrouwelijke seksualiteit serieus genomen moeten worden. Bij seksuele voorlichting zou plezier het uitgangspunt moeten zijn. Meisjes die nee kunnen zeggen kunnen ook écht ja zeggen. Dus wilde ik graag betrokken blijven bij haar plannen en meedenken. In 2018 is SWN opgericht en heb ik plaatsgenomen in de Raad van Advies. Met plezier heb ik die rol vervuld. SWN groeide snel, want Ellen was als geen ander in staat om mensen te mobiliseren.'
Maaike heeft niet alleen op SWN invloed gehad. In de jaren zeventig was ze actief in de lesbisch-feministische bewegingen Paarse September en Lesbian Nation. 'In de Verenigde Staten werden en masse homoseksuele leerkrachten ontslagen na een campagne van de rechtse activiste Anita Bryant. Als tegengeluid werden er marsen georganiseerd. Eerst in Washington, daarna volgden steden in allerlei Europese landen. Voor Nederland was ik één van spreekbuizen. Dat event is uitgegroeid tot de huidige Gay Pride.'
Maaike schreef diverse boeken, waaronder biografieën van M. Vasalis (2011) en F. Harmsen van Beek (2018). Haar laatste boek is Radeloze helden (2023). Momenteel werkt ze aan de biografie van Doeschka Meijsing. Kijk voor meer werk op haar website.
Zonder verwijzing naar haar verdiensten als literatuurwetenschapper en auteur, is een artikel over Maaike niet compleet. In 1984 deed ze onderzoek voor de Universiteit van Utrecht. Bij de afdeling Algemene Literatuurwetenschap werkte ze aan een project over leestheorie, gender in het literaire systeem en Nederlandse dichteressen na de tweede wereldoorlog. Ze promoveerde daarop in 1988 (cum laude) en werd vervolgens tien jaar lang universitair hoofddocent bij Vrouwenstudies Letteren in Utrecht. Haar dissertatie ‘De lust tot lezen’ oogstte veel discussie en succes en zette het genderperspectief binnen de Neerlandistiek op de kaart.
Aan het einde van het jaar stopt Maaike en neemt Jenneke van Ditzhuijzen de spreekwoordelijke stok van haar over. Over haar vertrek zegt ze: 'Toen ik 10 jaar geleden met pensioen ging, ben ik gewoon door blijven werken, maar weet je... Ik wil het niet meer zo druk hebben. Momenteel werk ik aan een biografie over Doeschka Meijsing. Dat is een flinke klus. Ook ben ik recent door de PC Hooft Stichting herbenoemd als voorzitter voor drie jaar. Alles blijven doen, gaat niet. Uiteraard blijf ik wel lid van SWN, want de missie gaat mij nog steeds aan het hart. En die app-groep, die vind ik steengoed. Daar ga ik ook niet uit.'
Bedankt Maaike, namens de gehele SWN-gemeenschap!
Vorig jaar zijn we gestart met een fantastische traditie: de jaarlijkse uitreiking van de Ellen Laan Award. Uiteraard aan iemand die hem dubbel en dwars verdient. Deze keer is dat Umut Özdemir. We stelden hem 5 vragen.
Het werk van Ellen heeft wereldwijd de aandacht getrokken en blijft van grote waarde. Om zoveel mogelijk mensen te herinneren aan haar legacy, is er een kast ingericht met hoogtepunten uit haar carrière.
Wat een hoogtepunt! De eerste Ellen Laan Award is uitgereikt. De prijs is een eerbetoon aan Ellen, erkenning voor prestaties in het werkveld én helpt SWN internationaal op de kaart te zetten. Lees het interview met Mario die weer contact had met winnaar Dr. Justin Lehmiller. Goed verhaal.
